ថ្នាំជាអាវុធមុខពីរ នរណាក៏ទទួលស្គាល់ដែរ ព្រោះថ្នាំអាចព្យាបាល និងអាចសម្លាប់មនុស្សបានដូចគ្នា។ ការផ្សំថ្នាំមួយលេប ពីរលេប ជាប្រយោគដែលប្រជាពលរដ្ឋយើងមួយចំនួនបានប្រាប់ទៅអ្នកលក់ថ្នាំនៅតាមឱសថស្ថាននានា រួមជាមួយនឹងការរៀបរាប់ពី រោគសញ្ញាផ្សេងៗដែលកើតមានទ្បើងចំពោះសុខភាពរបស់ពួកគាត់។ ផលវិបាកនៃការប្រើថ្នាំផ្សំនេះ មិនមាននរណាអាចប៉ាន់ប្រមាណដឹងជាមុនបានទេ។
ដោយសារការខុសឆ្គងលើបញ្ហាប្រើថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាលជម្ងឺដែលអាចនាំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងមានគ្រោះថ្នាក់ លោកវេជ្ជ បណ្ឌិត ហោ ប៊ុនទ្បេង អនុប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលត្រួតពិនិត្យជម្ងឺរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំនៅកម្ពុជាបានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់ទស្សនាវដ្ដីសុខភាពយើង អំពីការប្រើប្រាស់ឱសថនៅកម្ពុជា។
ថ្នាំផ្សំ សំដៅទៅលើអ្វី?
ថ្នាំផ្សំ គឺសំដៅទៅលើការប្រើប្រាស់ថ្នាំដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជា និងគ្មានការត្រួតពិនិត្យពីសំណាក់គ្រូពេទ្យជំនាញច្បាស់លាស់ ដោយប្រើតាមការនឹកឃើញ ប្រើតៗគ្នា ប្រើថ្នាំច្រើនមុខបញ្ចូលគ្នាជាដើម។
មូលហេតុប្រើថ្នាំផ្សំ
មានបញ្ហាច្រើនដែលសុទ្ធតែមានហេតុផលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការជ្រើសរើសវិធីប្រើថ្នាំផ្សំ។
- មូលហេតុទីមួយ ៖ ដោយសារប្រជាពលរដ្ឋមិនបានទទួលព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ពីផលប៉ះពាល់ដែលបណ្ដាលមកពីការប្រើ ប្រាស់ថ្នាំឱ្យបានត្រឹមត្រូវ គួបផ្សំនឹងចំណេះដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅមានកម្រិតផង។
- មូលហេតុទីពីរ ៖ ប្រជាពលរដ្ឋមិនមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីចំណាយទៅជួបគ្រូពេទ្យជំនាញ ដោយសារតែបញ្ហាជីវភាព។ បើពួកគាត់ចំណាយពេលទៅជួបគ្រូពេទ្យ គាត់ត្រូវខាតបង់ពេលវេលាកន្លះថ្ងៃ ថែមទាំងត្រូវចំណាយប្រាក់ទៅលើគ្រូពេទ្យព្យាបាលទៀត។ ហេតុដូចនេះហើយ បើគាត់នាំគ្នាចំណាយពេលទៅឱសថស្ថានត្រឹមតែ១០ ឬ២០នាទីនោះ ពួកគាត់គិតថានឹងទទួលបានថ្នាំ សម្រាប់ព្យាបាលជម្ងឺយ៉ាងសក្ដិសិទ្ធ និងចំណាយអស់ថវិកាតិចទៀតផង។ ការគិតបែបនេះ តើត្រូវឬខុស?
- មូលហេតុទីបី ៖ ដោយសារតែមានការច្របូកច្របល់ផ្នែកវិជ្ជាជីវៈជាវេជ្ជបណ្ឌិត ជាឱសថការី ឬឱសថបណ្ឌិត ទើបធ្វើឱ្យ វេជ្ជបណ្ឌិតមួយចំនួនទៅលក់ ឬផ្សំថ្នាំ ហើយឱសថការី ឬឱសថបណ្ឌិតខ្លះទៀតទៅផ្សំថ្នាំលក់ដើម្បីព្យាបាលជម្ងឺ។
ផលវិបាកនៃការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សំ
គ្មាននរណាម្នាក់អាចប៉ាន់ប្រមាណបានពីផលវិបាកដែលអាចកើតមានបន្ទាប់ពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សំទាំងនេះទេ។
1. ផលប៉ះពាល់ផ្នែកសុខភាពសាធារណ ៖ អាចស្ដែងចេញភ្លាមៗបន្ទាប់ពីការប្រើប្រាស់ ប៉ុន្ដែពេលខ្លះវាអូសបន្លាយរយៈ ពេលយូររហូតដល់ទៅរាប់ឆ្នាំក៏ថាបាន។ លោកអ្នកប្រហែលជានៅចាំបានកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន ករណីលោក វ៉ា វណ្ណៈ ពិធីករដែលមាន ប្រជាប្រិយភាពមួយរូបរបស់វិទ្យុរាជធានីភ្នំពេញ។ បន្ទាប់ពីគាត់បានប្រើប្រាស់ថ្នាំដែលផ្សំដោយឱសថស្ថានមួយកន្លែងនៅទីក្រុងភ្នំពេញ(សូមលាក់ទីតាំងពិតប្រាកដ) ដើម្បីព្យាបាលជម្ងឺផ្ដាសាយរបស់គាត់រួចមក។ គាត់ទទួលរងនូវគ្រោះថ្នាក់ដោយសារប្រតិកម្មរបស់ថ្នាំ ស្ទើរតែបាត់បង់ជីវិត បើសិនជាសង្គ្រោះមិនទាន់ពេលវេលា។ នេះជាឧទាហរណ៍ពិតមួយដែលបានលេចទ្បើង។ ចុះនៅប៉ុន្មានករណីទៀត ដែលយើងមិនបានដឹង ហើយមានមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ទៀតដែលត្រូវរងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារថ្នាំផ្សំអស់ទាំងនេះ? បើលោកអ្នកទៅរកគ្រូ ពេទ្យ លោកអ្នកនឹងប្រាកដថាអាចជាសះស្បើយយ៉ាងត្រឹមត្រូវ ហើយមិនប៉ះពាល់ដល់សុខភាពទៀតផង។ មុននឹងសន្និដ្ឋាន គ្រូពេទ្យ តែងតែប្រើអស់លទ្ធភាពតាមរយៈការសាកសួរអ្នកជម្ងឺ ការពិនិត្យវត្ថុវិភាគផ្សេងៗ ដូចជាកំហាក ឈាម ទឹកនោម លាមកជាដើម មិនអាចគ្រាន់តែស្ដាប់ការរៀបរាប់អាចវាយតម្លៃបានថាមានជម្ងឺអ្វីនោះទេ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ហោ ប៊ុនទ្បេង បានលើកឧទាហរណ៍ បញ្ជាក់ថាការប្រើថ្នាំផ្សំ មិនខុសពីប្រើគ្រាប់បែកដើម្បីសម្លាប់កូនមាន់តូចមួយ ដែលគេអាចប្រើតែម្រាមដៃក៏អាចសម្លាប់បានដែរ។ ការប្រើគ្រាប់បែកសម្លាប់វាធ្វើឱ្យសត្វដទៃទៀតដែលនៅក្បែរនោះត្រូវស្លាប់ដូចកូនមាន់នោះដែរ បានន័យថាប្រើថ្នាំផ្សំដើម្បីសម្លាប់មេ រោគ លោកអ្នកនឹងជាសះស្បើយ។ ប៉ុន្ដែមិនមាននរណាម្នាក់ហ៊ានអះអាងថាប្រព័ន្ធការពាររាងកាយផ្សេងទៀត មិនត្រូវបានស្លាប់ទៅ ជាមួយនោះទេ។ នេះហើយជាផលប៉ះពាល់ ដែលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភពីសុខភាពលោកអ្នកទៅថ្ងៃក្រោយ។ ស្ដ្រីលក់ថ្នាំម្នាក់បានប្រាប់ទស្សនាវដ្ដីសុខភាពយើង ឱ្យដឹងថាគាត់មិនបានរៀនសូត្រអ្វីពីការផ្សំថ្នាំទេ គាត់មករស់នៅជាមួយឪពុកមាជាអ្នកលក់ថ្នាំ ទើបបន្ដិចម្ដងៗ ក្រោយពីការបង្រៀន និងការចំណាំ គាត់អាចផ្សំថ្នាំបានទៅតាមការរៀបរាប់របស់អ្នកជម្ងឺ។ នេះជារឿងជាក់ស្ដែងមួយ ហើយនៅមាន ច្រើនកន្លែងផ្សេងទៀតដែលផ្សំថ្នាំតាមការចំណាំបែបនេះ។ ជួនកាលប្ដីជាគ្រូពេទ្យ ប្រពន្ធផ្សំថ្នាំលក់ ហើយបង្រៀនតៗគ្នា ពេលខ្លះ ក្មេងតូចក៏ចេះលក់ថ្នាំដែរ។ ជួនកាលទៀត មានករណីទិញឈ្មោះពេទ្យដើម្បីបើកឱសថស្ថាន និងខ្លះទៀតបើកដោយគ្មានច្បាប់ត្រឹមត្រូវ ជាដើម។
2. ផលប៉ះពាល់ផ្នែកថវិកា ៖ បើលោកអ្នកគិតថាការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សំសម្រាប់ព្យាបាលជម្ងឺអាចកាត់បន្ថយបានការចំណាយ ផ្សេងៗទៀត ដូចជាថ្លៃពិនិត្យជម្ងឺជាដើម ហើយលោកអ្នកទិញថ្នាំតាមប្រាក់ដែលលោកអ្នកមាននោះ ជាការយល់ច្រឡំមួយដ៏ធំ។ ជា ការពិត បើលោកអ្នកទៅជួបគ្រូពេទ្យដើម្បិពិនិត្យ និងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនោះ លោកអ្នកនឹងទទួលបានវេជ្ជបញ្ជាដ៏ត្រឹមត្រូវសម្រាប់ទិញ និងប្រើប្រាស់ថ្នាំព្យាបាលជម្ងឺ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើលោកអ្នកទៅឱ្យគេផ្សំថ្នាំ ជំនួសការប្រើថ្នាំតែមួយមុខទៅប្រើថ្នាំច្រើនមុខ ព្រោះថាអ្នក ផ្សំថ្នាំ បើគ្រាន់តែស្ដាប់ការរៀបរាប់របស់អ្នកជម្ងឺ ពិតជាមិនអាចសន្និដ្ឋានថាជាជម្ងឺអ្វីឱ្យប្រាកដនោះទ្បើយ។ ហេតុដូចនេះ ទើបអ្នកផ្សំ ថ្នាំតែងតែរើសយកវិធីប្រើថ្នាំច្រើនមុខ ទោះបីជាជម្ងឺអ្វីក៏ដោយ ក៏អាចប្រើត្រូវទាំងអស់តែម្ដង។ បានន័យថាលោកអ្នកនៅតែត្រូវ ចំណាយប្រាក់ច្រើនដើម្បីទិញថ្នាំដដែល ហើយមានគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពទៀតផង។ មានប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនយល់ថាការដែលទៅ រកគ្រូពេទ្យដើម្បីពិនិត្យមិនអាចឱ្យគាត់ជារហ័សដូចដែលគាត់ទៅឱ្យគេផ្សំថ្នាំឱ្យទេ។
រួមគ្នាកាត់បន្ថយការប្រើថ្នាំផ្សំ
ដើម្បីសុខភាពយើងទាំងអស់គ្នាល្អ ចៀសផុតពីគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត ទាល់តែយើងទាំងអស់គ្នាចូលរួមទើបបានសម្រេច ។ វាមិនមែនជាតួនាទីរបស់អ្នកណាម្នាក់ទេ គឺតួនាទីរបស់យើងទាំងអស់គ្នា។
- ប្រជាពលរដ្ឋ ៖ បើមូលហេតុនៃការប្រើថ្នាំផ្សំដោយសារថវិកា លោកអ្នកត្រូវពិចារណាថាតើលោកអ្នកត្រូវចំណាយ ដើម្បីសុខភាពដោយការទៅរកគ្រូពេទ្យ ឬក៏លោកអ្នកត្រូវចំណាយដើម្បីបំផ្លាញសុខភាព។ ព្រោះថាពេលមានជម្ងឺ លោកអ្នកចៀស មិនផុតពីការចំណាយទេ។ តើលោកអ្នកត្រូវជ្រើសរើសមួយណា? ថ្វីត្បិតតែការទៅរកគ្រូពេទ្យអាចចំណាយច្រើនជាងទៅរកទិញថ្នាំផ្សំ តែលោកអ្នកនឹងបានសុខភាពល្អទៅដល់ថ្ងៃក្រោយ ដោយមិនគិតពីផលប៉ះពាល់របស់ថ្នាំ។
- គ្រូពេទ្យ ឬឱសថការី ៖ គប្បីបំពេញភារកិច្ចតាមតួនាទីរបស់ខ្លួន។ រីឯប្រជាពលរដ្ឋមិនមានចំណេះដឹងផ្នែកសុខភាពសារធាណៈ។ ដូចនេះលោកអ្នកជាគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការី សូមលោកអ្នកកុំគិតពីបញ្ហាលុយកាក់ធំពេក។ បើប្រជាពលរដ្ឋមិនមានព័ត៌មាន គ្រប់គ្រាន់ លោកអ្នកត្រូវផ្ដល់ព័ត៌មានឱ្យពួកគាត់ឱ្យបានច្បាស់លាស់។
ដំបូន្នានអ្នកជំនាញ
សូមចងចាំថាសុខភាពជារឿងសំខាន់ ដែលមិនអាចមានអ្វីមកទិញដូរបានទេ។ សូមថែរក្សាសុខភាពឱ្យបានល្អ។ រួមគ្នាដើម្បី សុខភាពយើងទាំងអស់គ្នា។
អ្វីៗដែលទស្សនាវដ្ដីសុខភាពយើង បានលើកយកមកជម្រាបជូននេះ ក្នុងគោលបំណងតែមួយគត់ គឺជួយអភិវឌ្ឍន៍សង្គមខ្មែរ មួយមានសុខភាពល្អ និងភាពរីកចម្រើនរុងរឿង។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០០៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៦
Leave a Reply