រដូវភ្លៀងធ្លាក់បានចូលមកដល់ ជម្ងឺគ្រុនឈាមក៏ចាប់ផ្ដើមកើតមាន។ ឪពុកម្ដាយទាំងទ្បាយតែងតែភ័យខ្លាចនៅក្នុងរដូវនេះ ព្រោះថាជម្ងឺគ្រុនឈាមត្រូវបានចាត់ទុកជាជម្ងឺដ៏កាចសាហាវដែលអាចឱ្យកុមារស្លាប់បាន។ គ្រុនឈាមកើតទ្បើងក្នុងរយៈពេលខ្លី ហើយធ្ងន់ធ្ងរភ្លាម បើសង្គ្រោះមិនទាន់ពេលវេលាកុមារនឹងមានគ្រោះថ្នាក់។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ក្ដាន់ យុវុត្ថា អនុប្រធានមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ ចូលរួមសម្ភាសន៍ជាមួយទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង ស្ដីពីជម្ងឺ គ្រុនឈាមសម្រាប់លេខនេះ ដើម្បីផ្ដល់ជាព័ត៌មានដល់ប្រិយមិត្ដអ្នកអាន។
ជម្ងឺគ្រុនឈាម ជាអ្វី?
គ្រុនឈាមជាជម្ងឺឆ្លងមួយប្រភេទដែលបង្កទ្បើងដោយវីរុសម្យ៉ាងឈ្មោះវីរុសដាំង។ វីរុសដាំងនៃជម្ងឺគ្រុនឈាមអាចឆ្លងដល់ កុមារតាមភ្នាក់ងារមួយ គឺមូសខ្លាញីដែលចូលចិត្ដខាំមនុស្សនៅពេលថ្ងៃច្រើនជាងពេលយប់។ វាជាជម្ងឺកាចសាហាវអាចសម្លាប់ជីវិត កុមារក្នុងរយៈពេល២៤ម៉ោង បើជួយសង្គ្រោះមិនទាន់ពេលវេលា។
កុមារដែលឆ្លងជម្ងឺគ្រុនឈាមអាចមានអាយុចាប់ពីទើបនឹងកើត រហូតដល់ពេញវ័យ។ ដោយទ្បែកចំពោះកុមារដែលមាន អាយុតិចជាងមួយឆ្នាំ ពុំសូវប្រឈមមុខប៉ុន្មានទេ។ ផ្ទុយទៅវិញកុមារដែលមានអាយុចាប់ពី៣ ទៅ៧ឆ្នាំជាក្រុមកុមារដែលរងគ្រោះ ដោយសារជម្ងឺគ្រុនឈាមច្រើនជាងគេ។
ការរាតត្បាតនៃជម្ងឺគ្រុនឈាម
គ្រុនឈាមជាជម្ងឺកាចសាហាវមួយក្នុងចំណោមឃាតកទាំងបីដែលសម្លាប់កុមារនៅអាយុក្រោម៥ឆ្នាំច្រើនជាងគេ មានជម្ងឺ រលាកផ្លូវដង្ហើម ជម្ងឺរាក និងជម្ងឺគ្រុនឈាម។ ប៉ុន្ដែបច្ចុប្បន្ននេះ ដោយសារការយល់ដឺងរបស់ឪពុកម្ដាយ កុមារត្រូវបាននាំមកកាន់មន្ទីរ ពេទ្យទាន់ពេលវេលា។ រីឯការយល់ដឹងក៏ដូចជាការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យរបស់គ្រូពេទ្យជំនាញមានការរីកចម្រើន ភាពងាយស្រួលក្នុងការធ្វើ ដំណើរ បានកាត់បន្ថយគ្រោះនៃជម្ងឺគ្រុនឈាម គួរឱ្យកត់សម្គាល់បើប្រៀបធៀបទៅនឹងអំទ្បុងទសវត្សរ៍ទី៩០កន្លងមក។ តួលេខកុមារ ដែលស្លាប់ដោយជម្ងឺគ្រុនឈាមក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅនេះ មានការថយចុះគួរឱ្យគត់សម្គាល់ ពោលក្នុងចំណោមកុមារ១០០នាក់មានស្លាប់តែ ម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ(១%)។
ប្រភេទ និងរោគសញ្ញាជម្ងឺគ្រុនឈាម
ជម្ងឺនេះចែកចេញជាពីរកម្រិត និងមានរោគសញ្ញាទៅតាមកម្រិតនីមួយៗ គឺៈ
– កម្រិតស្រាល ៖ ក្នុងកម្រិតនេះ កុមារដែលមានជម្ងឺគ្រុនឈាមស្ដែងចេញជាអាការរោគគ្រុនក្ដៅភ្លាមៗ មានរយៈពេលពី ២ទៅ៧ថ្ងៃ ជាមធ្យមមានសីតុណ្ហភាពពី៣៩ ទៅ៤០អង្សាសេ។ កម្ដៅខ្លាំងបែបនេះអាចធ្វើឱ្យកុមារប្រកាច់បាន។ កុមារមានលេចចេញជាស្នាមកន្ទួលអុចពណ៌ក្រហមស្រដៀងនឹងស្នាមមុសខាំនៅលើស្បែក។ យើងអាចចំណាំស្នាមក្រហមនេះបានដោយការទាញស្បែកកុមារឱ្យតឹង បើស្បែកត្រូវមុសខាំនឹងរលុបស្នាម។ ផ្ទុយទៅវិញបើស្នាមកន្ទួលក្រហមដោយសារជម្ងឺគ្រុនឈាមនោះ មិនបាត់ទៅវិញទេ។ ស្នាមទាំងនេះមាននៅលើពោះ ខ្នង ក្លៀកជាដើម។ ជាងនេះទៅទៀត កុមារអាចមានស្នាមជាំនៅពេលចាក់ថ្នាំ ជួនកាលមានឈាមតិច ៗបន្ទាប់ពីដកម្ជុលចាក់ថ្នាំ។ កុមារខ្លះអាចចេញឈាមតាមច្រមុះ តាមអញ្ចាញធ្មេញ បន្ទោរបង់លាមកលាយឈាមជាដើម។
– កម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ ៖ កុមារច្រើនតែសន្លប់លែងដឹងខ្លួន ចុងដៃចុងជើងត្រជាក់ ហើយប្រែពណ៌ជាស្វាយ ជីបចរខ្សោយ និងសម្ពាធឈាមចុះទាប។ ក្នុងកម្រិតនេះ កុមារប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងបំផុត ហើយគ្រូពេទ្យជំនាញក៏មានការពិបាកក្នុងការព្យាបាល សង្គ្រោះ។
ការព្យាបាលជម្ងឺគ្រុនឈាម
រហូតមកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាលជម្ងឺគ្រុនឈាមនៅឡើយទេ។ ការព្យាបាលជម្ងឺគ្រុនឈាមធ្វើឡើង ទៅតាមមុខសញ្ញារបស់វា ដូចជាបើកម្ដៅឡើងខ្លាំង ត្រូវប្រើថ្នាំបញ្ចុះកម្ដៅ។ បើកុមារបាត់បង់ជាតិទឹកខ្លាំង ត្រូវព្យួរសេរ៉ូម។ បើកុមារ ក្អួតឈាម ជុះឈាម ឬឈាមហូរក្នុងពោះច្រើនពេក ត្រូវបញ្ចូលឈាមបន្ថែម។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ក្ដាន់យុវុត្ថា បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា សម្រាប់ថ្នាំបញ្ចុះកម្ដៅចំពោះជម្ងឺគ្រុនឈាម ត្រូវប្រើតែថ្នាំប្រភេទប៉ារ៉ាសេតាមុលតែប៉ុណ្ណោះ ហាមដាច់ខាតមិនឱ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំអាស្ពី រីន ព្រោះថ្នាំប្រភេទនេះអាចធ្វើឱ្យកុមារហូរឈាមកាន់តែខ្លាំង។
ការប្រើប្រាស់ថ្នាំប៉ារ៉ាសេតាមុលនោះទៀតសោត ត្រូវឱ្យសមស្របតាមកម្រិត គឺ៣០មីលីក្រាមក្នុងមួយគីឡូក្រាមនៃទម្ងន់ កុមារក្នុងរយៈពេល២៤ម៉ោង។ បើលើសពីចំនួននេះ ថ្នាំប៉ារ៉ាសេតាមុលអាចប៉ះពាល់ទៅលើថ្លើមកុមារ។ ជម្ងឺគ្រុនឈាមជាជម្ងឺមួយ ដែលអាចហៅបានថាក្បាលរឹងជាមួយថ្នាំបញ្ចុះកម្ដៅ ពេលប្រើថ្នាំ កម្ដៅចុះបន្ដិចរួចក៏ក្ដៅឡើងវិញ។ ដូច្នេះដើម្បីជាជំនួយក្នុងការបញ្ចុះ កម្ដៅ លោកអ្នកអាចប្រើកន្សែងទទឹកស្អំលើកុមារចៀសវាងការប្រើថ្នាំលើសកម្រិត។
វិធីបង្ការជម្ងឺគ្រុនឈាម
ការពារប្រសើរជាងព្យាបាលជាវិធីសាស្ដ្រមួយយ៉ាងល្អ។ ជម្ងឺគ្រុនឈាមអាចបង្ការបានតាមរយៈការចៀសវាងកុំឱ្យមូសខ្លាញីខាំ ព្រោះមូសខ្លាញីជាភ្នាក់ងារចម្លងរោគ។ ការសម្រាកទោះបីពេលថ្ងៃក៏ដោយ ត្រូវឱ្យកូនតូចរបស់លោកអ្នកសម្រាកក្នុងមុងជានិច្ច ។ បើកុមារមានអាយុច្រើន ហើយត្រូវឱ្យកុមារលេងក្នុងទីដែលមានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់ ព្រោះថាមូសនៅតែកន្លែងងងឹត និងស៊ុបទ្រុបប៉ុ ណ្ណោះ។ ផ្ទះត្រូវមានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់ ត្រូវបើកទ្វាបើកបង្អួច។ ដើម្បីសម្លាប់ភ្នាក់ងារចម្លងមេរោគ ជាដំបូងត្រូវសម្លាប់ដង្កូវទឹក ពីព្រោះ មូសកើតចេញពីដង្កូវទឹក។ បើចង់សម្លាប់ដង្កូវទឹក លោកអ្នកត្រូវឧស្សាហ៍លាងពាងទឹកឱ្យបានយ៉ាងហោចណាស់មួយសប្ដាហ៍ម្ដង ឬ ដាក់ថ្នាំអាល់បែតសម្លាប់ដង្កូវទឹក ហើយគ្របពាងឱ្យជិតជាប្រចាំ។ ថូផ្កា និងចានទ្រតុទូត្រូវឧស្សាហ៍ប្ដូរទឹកចេញ បើមិនដូច្នេះទេអាច ចាក់ប្រេងកាតបន្ដិចចូលដើម្បីកុំឱ្យមូសពងបាន។ បំផ្លាញជម្រកមូសខ្លាដែលមានដូចជាកន្លែង ឬឧបករណ៍ដែលដក់ទឹក ស្មៅ ព្រៃស៊ុប ទ្រុបនៅជុំវិញបរិវេណផ្ទះជាដើម។ សម្បកកំប៉ុង ត្រលោកដូង និងសម្បកកង់ឡាន ក៏ត្រូវលុបបំបាត់ឱ្យអស់ដែរ ព្រោះវត្ថុទាំងនោះ អាចជាជម្រកសម្រាប់មូសខ្លា។
ដំបូន្មានអ្នកជំនាញ
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ក្ដាន់ យុវុត្ថា បានមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងថាតាមបទពិសោធន៍កន្លងមក ជាធម្មតាក្នុងរយៈពេលពីរ ឬបីឆ្នាំ ម្ដង ជម្ងឺគ្រុនឈាមអាចផ្ទុះខ្លាំង។ ដោយឡែកសម្រាប់ឆ្នាំ២០០៦នេះ នឹងអាចកើតឡើងនូវជម្ងឺគ្រុនឈាមខ្លាំង ព្រោះថាឆ្នាំនេះសង្កេត ឃើញថាមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង ចាប់ផ្ដើមតាំងពីខែមេសា។ បើប្រៀបធៀបរយៈពេល៤ខែដំបូងក្នុងឆ្នាំ២០០៥ និងឆ្នាំ២០០៦ ឃើញថា ឆ្នាំ២០០៥មានកុមារកើតជម្ងឺគ្រុនឈាម១៣៣នាក់ រីឯឆ្នាំ២០០៦មាន១៣៨នាក់។ ជម្ងឺគ្រុនឈាមច្រើនកើតមាននៅតាមតំបន់ផ្សេង ៗ ដូចជាក្រុងភ្នំពេញ(ច្រើនជាងគេ) ខេត្ដកណ្ដាល ខេត្ដកំពង់ចាម ខេត្ដបាត់ដំបងជាដើម។
សូមលោកអ្នកជាឪពុកម្ដាយ ឬអាណាព្យាបាលនាំកូនមកកាន់មន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់ ក្នុងករណីកម្ដៅរបស់កុមារឡើងខ្លាំង។ សូមកុំព្យាយាមសាកល្បងព្យាបាលនៅផ្ទះដោយខ្លួនឯង។ បើអូសបន្លាយរយៈពេលយូរកុមារអាចស្លាប់បាន ហើយបើមិនស្លាប់ក៏ពិបាក ក្នុងការព្យាបាលដែរ។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០០៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៦
Leave a Reply