ថ្វីត្បិតថាធ្មេញមានបបូរមាត់ជារបាំងការពារ ប៉ុន្ដែធ្មេញប្រឈមនឹងការកើតជម្ងឺជាច្រើនប្រភេទ ដោយការបង្កពីមេរោគនិងកំទេចកំទីអាហារផ្សេងៗ។ ក្នុងនោះជម្ងឺរលាកអញ្ចាញធ្មេញរ៉ាំរ៉ៃ ក៏ជាជម្ងឺមួយប្រភេទក្នុងមាត់ដែលបង្កបញ្ហាមិនតិចឡើយ។ មិន ត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់សុខភាពធ្មេញមាត់មានក្លិនមិនល្អប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្ដែក៏អាចធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសរីរាង្គទាំងមូល និងអាចបង្កឱ្យមានជម្ងឺផ្សេងទៀតប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់បំផុត។
ទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង បានជួបសម្ភាសជាមួយលោកទន្ដបណ្ឌិត សុខ ជា អ្នកឯកទេសផ្នែកជម្ងឺជាលិកាជុំវិញឫសធ្មេញប្រចាំគ្លីនិកធ្មេញ សុខ ជា ស្ដីអំពីជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជម្ងឺទូទៅជូនប្រិយមិត្ដជ្រាប។
អ្វីទៅជាជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ?
ជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញអាចហៅម្យ៉ាងទៀតថា ជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញដែលជាជម្ងឺជាលិកាជុំវិញអញ្ចាញធ្មេញ។ ជម្ងឺនេះមានសភាពស្ងៀមស្ងាត់អ្នកជម្ងឺភាគច្រើនមិនដឹងពីសភាពជម្ងឺឬថាខ្លួនឈឺនោះទេ។ មានមនុស្ស៧៥%មានជម្ងឺនេះ ហើយវាបង្ហាញរោគសញ្ញាខ្លះដូចជាចេញឈាមតាមអញ្ចាញពេលដុសធ្មេញ អញ្ចាញធ្មេញក្រហមជាំ ហើម និងឈឺ។ ពេលខ្លះមានខ្ទុះចេញមក ពេលយកដៃសង្កត់ លើអញ្ចាញ។ ក្នុងដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរគឺធ្វើឱ្យធ្មេញរង្គើបាក់ រីឯខ្យល់ដង្ហើមធុំក្លិនស្អុយ។
ជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ និងសុខភាពទូទៅ
សមាគមផ្នែកជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញអាមេរិក មានរបបគំហើញថ្មីនៃមេរោគឆ្លងពីក្នុងមាត់ទៅកាន់សរីរាង្គផ្សេងៗទៀតរបស់ មនុស្ស។ ជម្ងឺទូទៅជាច្រើនដែលទាក់ទងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ(រាក់ស៊ីធ្មេញ) ដូចជាជម្ងឺបេះដូង ជម្ងឺដាច់សរសៃ ឈាមខួរក្បាល ជម្ងឺទឹកនោមផ្អែមជម្ងឺផ្លូវដង្ហើម ក៏ដូចជាបញ្ហាកូនកើតមុនកំណត់របស់ស្ដ្រីមានផ្ទៃពោះជាដើម។ មេរោគបង្កជម្ងឺ អញ្ចាញធ្មេញអាចចូលទៅក្នុងសរសៃឈាមដោយផ្ទាល់ហើយធ្វើដំណើរទៅគ្រប់សរីរាង្គផ្សេងៗរបស់យើង និងបង្កបញ្ហាដោយតោង ភ្ជាប់ ហើយបញ្ចេញជាតិពុលរបស់វាធ្វើឱ្យខូចខាតឬបញ្ឈប់ដំណើរការដល់សរីរាង្គ្គទាំងនោះបាន។ ជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញមានទំនាក់ទំនង ជាមួយជម្ងឺផ្សេងៗទៀតជាច្រើន។
1 . ជម្ងឺពុកឆ្អឹង ៖ អ្នកស្រាវជ្រាវជាច្រើនបង្ហាញថា ជម្ងឺពុកឆ្អឹងធ្វើឱ្យបាត់បង់ឆ្អឹងនៅជុំវិញឫសធ្មេញ កំហាប់ឆ្អឹងចុះខ្សោយ ជាលំដាប់ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យអ្នកជម្ងឺឆាប់បាត់បង់ឆ្អឹង និងអាចធ្វើឱ្យរលាកអញ្ចាញធ្មេញ។
2 . ជម្ងឺបេះដូង ៖ អ្នកស្រាវជ្រាវរកឃើញថា អ្នកជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញប្រឈមមុខជាមួយជម្ងឺបេះដូងរហូតដល់ទៅពីរដង បើប្រៀបធៀបជាមួយអ្នកដែលគ្មានជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ។ មេរោគនៅក្នុងអញ្ចាញធ្មេញបានចូលដោយផ្ទាល់នៅក្នុងសរសៃឈាម ហើយតោងភ្ជាប់នឹងសរសៃឈាមបេះដូង និងបញ្ចេញជាតិពុល បង្កើតបានជាកំណកឈាម ដែលអាចធ្វើឱ្យស្ទះសរសៃឈាមចិញ្ចឹមបេះដូង។ បេះដូងមិនអាចទទួលឈាមនិងអុកស៊ីសែនគ្រប់គ្រាន់ ជាហេតុធ្វើឱ្យបេះដូងលែងដំណើរការ។ ម្យ៉ាងទៀតជាតិពុលរបស់មេរោគ ជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ ធ្វើឱ្យសរសៃឈាមរលាកហើមដូច្នេះសរសៃឈាមរួមតូចខុសធម្មតាដែលជាហេតុធ្វើឱ្យអ្នកជម្ងឺមានសម្ពាធឈាម ខ្ពស់អាចគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត។
3 . ជម្ងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ៖ មានការស្រាវជ្រាវជាច្រើនបានចង្អុលបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងរវាងជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញនិងបញ្ហាដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។ ការស្រាវជ្រាវនោះបានបង្ហាញថា អ្នកដែលដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលភាគច្រើនតែងតែមាន ជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញបង្គួរ ឬធ្ងន់ធ្ងរ។
4 . ទារកកើតមិនគ្រប់ខែ ៖ ស្ដ្រីមានផ្ទៃពោះហើយមានជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញ ប្រឈមមុខនឹងការសម្រាលកូនមុនខែរហូតដល់ប្រាំពីរដងបើប្រៀបធៀបនឹងស្ដ្រីមានផ្ទៃពោះមិនមានជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញ។ ការស្រាវជ្រាវច្រើនណាស់អះអាងពីជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញបានជះឥទ្ធិពលដល់ការវិវឌ្ឍន៍របស់ទារកនៅក្នុងផ្ទៃ។ មេរោគជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញអាចឆ្លងកាត់សុកទារកបាន ហើយបញ្ចេញជាតិពុលដោយផ្ទាល់ ទៅដល់ទារកដែលនៅក្នុងផ្ទៃម្ដាយ។
5 . ជម្ងឺទឹកនោមផ្អែម ៖ អ្នកជម្ងឺទឹកនោមផ្អែមដែលមានជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញ និងមិនបានព្យាបាល ពិបាកនៅក្នុងការបន្ថយជាតិស្ករនៅក្នុងឈាម។ ជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញធ្ងន់ធ្ងរបានបង្កើនជាតិស្ករនៅក្នុងឈាម ជាកត្ដាមួយបង្កផលវិបាកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់អ្នកជម្ងឺទឹក នោមផ្អែមដែលមានជាតិស្ករខ្ពស់នៅក្នុងឈាម។
6 . ជម្ងឺផ្លូវដង្ហើម ៖ មេរោគនៅក្នុងមាត់ ជាពិសេសមេរោគជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ អាចធ្វើដំណើរពីក្នុងមាត់ទៅសួត តាមរយៈ ការដកដង្ហើមនិយាយស្ដី ឬការលេបទឹកមាត់ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យមានជម្ងឺផ្លូវដង្ហើម ឬជម្ងឺសួតរ៉ាំរ៉ៃ។ ចំពោះអ្នកជម្ងឺដែលមានបញ្ហា ប្រព័ន្ធដង្ហើមហើយមានជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញធ្ងន់ធ្ងរទៀតនោះ វារឹតតែធ្វើឱ្យជម្ងឺផ្លូវដង្ហើមពិបាកក្នុងការព្យាបាល។
វិធីព្យាបាលជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ
ការព្យាបាលជម្ងឺនេះអាចធ្វើឡើងដោយសារការវះកាត់ និងមិនបាច់វះកាត់។
- ការព្យាបាលដោយមិនបាច់វះកាត់ ៖ ក្នុងករណីជម្ងឺអញ្ចាញនៅមានកម្រិតស្រាល ការព្យាបាលអាចមានត្រឹមតែប្រើថ្នាំប្រឆាំងមេរោគក្នុងរយៈពេលមួយសមស្របតាមស្ថានភាពជម្ងឺ និងកោសសម្អាតកំបោរធ្មេញចេញ។
- ការព្យាបាលដោយវិធីវះកាត់ ៖ ការព្យាបាលដោយវិធីនេះ គឺពេលទន្ដបណ្ឌិតរកឃើញថា កោសិកាអញ្ចាញ និងឆ្អឹងជុំវិញធ្មេញរងការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរ ដែលមិនអាចជួសជុលបានដោយវិធីផ្សេង។ ជាទូទៅការវះកាត់ព្យាបាលមានការវះកាត់បន្ថយជម្រៅ អញ្ចាញធ្មេញវះកាត់បណ្ដុះកោសិកា និងប៉ះប៉ូវជាលិកាឡើងវិញ វះកាត់កែសោភ័ណភាពជើងអញ្ចាញធ្មេញជាដើម។
វិធីបង្ការជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញ
ការរក្សានូវអនាម័យមាត់ធ្មេញបានល្អ គឺជាគន្លឹះដើម្បីរក្សាធ្មេញឱ្យល្អអស់មួយជីវិត។ ដូច្នេះលោកអ្នកត្រូវពិនិត្យធ្មេញនៅគ្លីនិកធ្មេញឱ្យបានទៀងទាត់ ដើម្បីសម្អាតយ៉ាងហោចណាស់៦ខែម្ដង។ ការសម្អាតធ្មេញខ្លួនឯងនៅផ្ទះដោយដុសសម្អាត ប្រើខ្សែរូតធ្មេញយកកម្ទេចចំណីជាប់នៅចន្លោះធ្មេញ ជាមធ្យោបាយរក្សាសុខភាពមាត់ធ្មេញ និងអញ្ចាញធ្មេញបានល្អ។ បើសិនមិនបានសម្អាតវាអាច នឹងមានដង្កូវស៊ីធ្មេញរលាកអញ្ចាញធ្មេញជាដើម។ ដូច្នេះលោកអ្នកគួរដុសធ្មេញឱ្យបាន២-៣ដងក្នុងមួយថ្ងៃ ពិសេសក្រោយពេល ទទួលទានអាហារ និងមុនពេលចូលគេង។
ដំបូន្មានអ្នកប្រឹក្សា
បើសិនជាលោកអ្នកឱ្យតម្លៃសុខភាពមាត់ធ្មេញដូចសុខភាពទូទៅដែរនោះ ជម្ងឺអញ្ចាញធ្មេញគឺជារឿងមួយគួរឱ្យយកចិត្ដ ទុកដាក់ណាស់។ មានពេលខ្លះលោកអ្នកអាចត្រួតពិនិត្យវាយតម្លៃសុខភាពអញ្ចាញធ្មេញលោកអ្នកនៅពេលដែលលោកអ្នកមានជម្ងឺ បេះដូង ទឹកនោមផ្អែមជម្ងឺផ្លូវដង្ហើមជម្ងឺពុកឆ្អឹងជាដើម ឬពេលលោកអ្នកមានបំណងចង់បានកូន។ លើសពីនេះគឹក្នុងករណីសមាជិក គ្រួសារមានកើតជម្ងឺរាក់ស៊ីធ្មេញបាត់បង់ធ្មេញអស់ច្រើន ឬពេលលោកអ្នកមានបញ្ហារលាកក្នុងមាត់ ធុំក្លិន ឈាមអញ្ចាញញឹកញាប់។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ៣២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៨
Leave a Reply