អនក្ខរកម្ម គឺជាសត្រូវដ៏ចម្បងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឈន៍។ នៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឈន៍ កុមារត្រូវតែទទួលបាននូវការសិក្សា យ៉ាងហោចណាស់ត្រឹមកម្រិតបឋម ដើម្បីជាទុនលំនឹងសម្រាប់ខ្លួនឯង និងដើម្បីកសាងប្រទេសជាតិជំនាន់ក្រោយ។ ប្រសិនជាការ សិក្សារបស់ពួកគេមិនមែនខាតបង់ដោយសារការមិនមានឱកាសបានចូលសាលា ជំនួសដោយបញ្ហាជម្ងឺដែលរៀនមិនចូល ឬក៏តាមមិន ទាន់គេ និងមិនអាចព្យាបាលបានវិញនោះ តើវាជារឿងមួយដែលគួរឱ្យសោកស្ដាយប៉ុណ្ណា?
ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់សុខភាពកុមារ ទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង បានជួបសម្ភាសន៍ជាមួយលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ស៊ិន ប៉ូលី អ្នកឯកទេសវិកលវិទ្យា នៃកម្មវិធីជាតិសម្រាប់សុខភាពផ្លូវចិត្ដ និងដកស្រង់ចំណុចខ្លះចេញពីសៀវភៅថែទាំសុខភាពផ្លូវចិត្ដដែលបោះ ពុម្ពផ្សាយ ដោយអង្គការចិត្ដសង្គមអន្ដរវប្បធម៌។ បញ្ញាអាប់មិនអាចព្យាបាលឱ្យជាដាច់បានទេ តែអាចការពារបាន។
បញ្ញាអាប់ ជាអ្វី?
បញ្ញាអាប់ ឬអាប់បញ្ញា គឺសម្ដៅទៅលើការរៀនសូត្រមិនពូកែ ឬការលូតលាស់យឺតយ៉ាវផ្នែកបញ្ញា។ ពាក្យបញ្ញាអាប់ត្រូវ បានគេប្រើប្រាស់តាមបែបរើសអើង ឬទៅលើកុមារដែលមិនគ្រប់ទឹក។ តាមពិតទៅ យើងគួរប្រើពាក្យថាពិការភាពក្នុងការរៀនសូត្រ ។ បញ្ញាអាប់មិនមែនជាជម្ងឺផ្លូវចិត្ដទេ វាគឺជាសភាពជម្ងឺដែលកើតមានឡើងតាំងពីវ័យដំបូងនៃជីវិតកុមារ(ជាធម្មតាតាំងពីពេលកើត) ហើយវាស្ថិតនៅជាមួយកុមាររហូតស្ទើរអស់មួយជីវិត។ ភាគច្រើនគេសម្គាល់ទៅលើកុមារដែលមានអាយុខួរក្បាលតិចជាង១២ឆ្នាំ ទោះបីជាគេមានអាយុច្រើន ឬរាងកាយជាមនុស្សធំក៏ដោយ តែចរិតរបស់គេនៅតែជាក្មេងមិនទាន់ធំ ឬខុសពីធម្មតា។
មូលហេតុបញ្ញាអាប់
បញ្ញាអាប់កើតឡើងដោយសារការលូតលាស់របស់ខួរក្បាលយឺតខុសធម្មតា ឬមុខងារបញ្ញារីកលូតលាស់យឺតយ៉ាវ។ មូល ហេតុដែលប៉ះពាល់លើការរីកលូតលាស់របស់ខួរក្បាល រួមមានកត្ដាជាច្រើនដូចជាអាចកើតតាំងពីនៅជាទារកក្នុងផ្ទៃម្ដាយដោយរង ការប៉ះទង្គិចខួរក្បាល នាំឱ្យរលាកស្រោមខួរក្បាល ឬម្ដាយមានជម្ងឺឆ្លងផ្សេងៗ ម្ដាយពុលសំណរ ម្ដាយទទួលទានសុរា ម្ដាយមិនបាន ទទួលការចិញ្ចឹមរាងកាយរបស់គាត់ឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ជាដើម។ ពេលសម្រាលក៏ជាកត្ដាគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ ដូចជាឆ្លងទន្លេយូរ ឬទងសុក រុំកទារក។ បញ្ហាក្នុងការផ្គត់ផ្គង់មិនបានគ្រប់គ្រាន់នូវតម្រូវការអាហារចិញ្ចឹមរាងកាយ នាំឱ្យការលូតលាស់របស់កុមារថមថយ មិនដូច ប្រក្រតី ក្មេងមានអាយុខួរក្បាលទាបជាងធម្មតា។ នៅពេលកុមារកំពុងលូតលាស់ អាចមានបញ្ញាដោយការបោះបង់ ទុកចោល មិន យកចិត្ដទុកដាក់ពេលមានជម្ងឺឆ្លងទៅក្នុងខួរក្បាល ឬមានគ្រោះថ្នាក់ជាដើម។ បញ្ហាតំណរពូជក៏ជាមូលហេតុមួយដែរ បើសិនជាឪពុក ម្ដាយមានជម្ងឺនេះ កុមារក៏អាចងាយនឹងមានជម្ងឺនេះ។ នៅមានមូលហេតុជាច្រើនទៀតដែរ ដែលបង្កបញ្ញាអាប់។
រោគសញ្ញាបញ្ញាអាប់
- កុមារបញ្ញាអាប់ភាគច្រើន មើលទៅដូចជាក្មេងដទៃទៀតដែរ តែមានរោគសញ្ញាមួយចំនួនដែលអាចបង្ហាញថាកុមារ សង្ស័យមានបញ្ញាអាប់។
- ការអង្គុយ ដើរ និងនិយាយមានភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការលូតលាស់ និងមិនអាចធ្វើតាមការណែនាំបានជាដើម។
- មានបញ្ហានៅក្នុងការរៀនសូត្រ(រៀនមិនទាន់គេ ឬត្រួតថ្នាក់) មានការពិបាកខ្លាំងក្នុងកិច្ចការសាលា ឬលេងជាមួយគេ ។
- មានការលំបាកនៅក្នុងការធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សដទៃ ជាពិសេសជាមួយក្មេងៗដូចគ្នា។
- មានបញ្ហាក្នុងការបំពេញកិច្ចការប្រចាំថ្ងៃ ដូចជាការដាំស្ល ការគ្រប់គ្រងប្រាក់កាស រកការងារធ្វើ ធ្វើកិច្ចការងារមួយឱ្យ ជាប់លាប់ជាដើម។
- អ្នកជម្ងឺមិននិយាយ ហើយមានអត្ដចរិតលក្ខណៈ ដូចកូនក្មេង ទោះបីជាគេមានរាងកាយជាមនុស្សធំក៏ដោយ។
- តាមរយៈការសិក្សាជាច្រើន គេសម្គាល់បានថាអាប់បញ្ញាកើតលើកុមារដែលមានអាយុក្រោម១៨ឆ្នាំ និងវ័យជំទង់ ហើយ វាមិនអាចរកឃើញលើមនុស្សចាស់ ពិសេសករណីបញ្ញាអាប់កម្រិតស្រាល។ គួរនាំកុមារដែលមានបញ្ហាទៅពិនិត្យ និងពិភាគ្សាជាមួយ នឹងគ្រូពេទ្យជំនាញដើម្បីវិនិច្ឆ័យឱ្យបានច្បាស់។
ផលវិបាកបញ្ញាអាប់
បញ្ញាអាប់មានឥទ្ធិពលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ការរីកលូតលាស់របស់កុមារលើផ្នែករាងកាយ ដូចជាសមត្ថភាពរបស់កុមារ ក្នុងការដើរ ឬប្រើប្រាស់ដៃ មិនអាចញុំាបាយ ងូតទឹក បន្ទោរបង់ដោយខ្លួនឯងបានជាដើម ព្រមទាំងពិបាកនៅក្នុងការសន្ទនាជាមួយនឹង អ្នកដទៃ(ពិបាកយល់នូវអ្វីដែលគេនិយាយ)។ ចំពោះគ្រួសារ វាជាបន្ទុកមួយ ព្រោះកុមារមិនអាចរកការងារបានធ្វើ។ សង្គមនឹងមាន ការខាតបង់នូវធនធានមនុស្សសម្រាប់អភិវឌ្ឈន៍ប្រទេសជាតិ។ តាមរយៈការអង្កេត បញ្ញាអាប់កម្រិតស្រាលមានបញ្ហាក្នុងការរៀន សូត្រ ពិបាកចងចាំ និងមិនមានបញ្ញាផ្នែកផ្សេងទៀត។ បញ្ញាអាប់កម្រិតមធ្យម មិនអាចឱ្យកុមារធ្វើអ្វីកើត ឬបានល្អ មានដូចជាបរា ជ័យក្នុងការសិក្សាតាមកម្មវីធីរបស់សាលារៀន ឬរៀនមិនទាន់ និងការថែទាំអនាម័យផ្ទាល់ខ្លួន ដូចជាការងូតទឹកសម្អាតកាយមិនកើត ឬមិនស្អាតជាដើម។ កុមារដែលបញ្ញាអាប់កម្រិតធ្ងន់ត្រូវការជំនួយ សូម្បីតែសកម្មភាពងាយៗ ដូចជាទទួលទានអាហារជាដើម។
វិធីបង្ការបញ្ញាអាប់
ការពារប្រសើរជាងព្យាបាល។ សូមធ្វើការថែទាំសុខភាពឱ្យបានល្អ ពេលមានផ្ទៃពោះ និងពេលសម្រាល។ ការថែទាំសុខ ភាពបឋមរបស់ទារក និងការលូតលាស់របស់កុមារ ក៏គួរមានការយកចិត្ដទុកដាក់ផងដែរ ជាពិសេសនៅពេលមានទម្ងន់ក្រោមបីខែ។ សូមជួយការពារករណីមួយចំនួនដែលនាំឱ្យមានបញ្ញាអាប់ ដូចជាមិនគួរទទួលទានសុរា បារី ថ្នាំញៀន ឬថ្នាំមួយចំនួន(ថ្នាំទម្លាក់កូន) ជាដើម ព្រោះអាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ទារក។ គួរស្វែងរកនូវបញ្ហាឱ្យបានឆាប់រហ័សដើម្បីជួយកុមារឱ្យបានប្រសើរ។
ការព្យាបាលបញ្ញាអាប់
បញ្ញាអាប់មិនអាចព្យាបាលឱ្យជាដាច់បានទេ ប៉ុន្ដែវាអាចការពារបាន។ ឪពុកម្ដាយគួរទទួលព័ត៌មាន និងការបង្រៀនពិសេ សសម្រាប់ការថែទាំកុមារបញ្ញាអាប់។ ថ្នាំអាចព្យាបាលបញ្ញាអាប់បានតិចតួចជាទីបំផុត លើកលែងតែថ្នាំទប់ប្រកាច់ និងថ្នាំសម្រាប់ ជម្ងឺផ្លូវចិត្ដមួយចំនួន(ដែលមានជម្ងឺទាំងនេះមកជាមួយ)។ នៅកម្ពុជា ការព្យាបាលជម្ងឺនេះមិនទាន់មានជាការអនុវត្ដធំដុំនៅឡើយទេ មានត្រឹមតែការព្យាបាលជម្ងឺដែលមកជាប់ជាមួយ ដូចជាអាការកុមារឆេវឆាវ ឬប្រកាច់ឆ្កួតជ្រូក។ តែសម្រាប់នៅប្រទេសអភិវឌ្ឈន៍ មានការថែទាំ ឬថ្នាក់បណ្ដុះបណ្ដាលពិសេសសម្រាប់កុមារអាប់បញ្ញា។
ដំបូន្មានអ្នកប្រឹក្សា
បើក្នុងគ្រួសារសង្ស័យថាមានអ្នកបញ្ញាអាប់ សូមមកទទួលនូវការប្រឹក្សា និងពិនិត្យនៅមជ្ឈមណ្ឌលដែលមានផ្គត់ផ្គង់សេវា សុខភាពផ្លូវចិត្ដ ដើម្បីឱ្យបានយល់ពីស្ថានភាពនៃជម្ងឺនេះ។ ប្រការដែលល្អបំផុត គឺការការពារ និងយកចិត្ដទុកដាក់ចំពោះទារកតាំងពី នៅក្នុងផ្ទៃ ដោយថែរក្សាផ្ទៃពោះឱ្យបានល្អ និងកុមារវ័យក្រោមអាយុ៣ខែ។ សូមមានការយល់ចិត្ដចំពោះកុមារអាប់បញ្ញា សូមកុំបង្ខំ ឬទើសទាល់ចំពោះពួកគេ ព្រោះគេត្រូវការយកចិត្ដទុកដាក់ច្រើន។
ដំណាក់កាលលូតលាស់របស់កុមារដែលមានការលូតលាស់យឺតយ៉ាវផ្នែកបញ្ញា
|
ដំណាក់កាលលូតលាស់ |
អាយុកុមារធម្មតា |
អាយុកុមារសង្ស័យថាបញ្ញាអាប់ |
| ឆ្លើយតបពេលឮសម្លេងឬហៅឈ្មោះ | ១-៣ខែ | ខែទី៤ |
| ចេះញញឹមដាក់អ្នកដទៃ | ១-៤ខែ | ខែទី៦ |
| រឹងក | ២-៦ខែ | ខែទី៦ |
| ចេះអង្គុយនឹង | ៥-១០ខែ | ខែទី១២ |
| ចេះឈរនឹង ដោយមិនបាច់ទប់ | ៩-១៤ខែ | ខែទី១៨ |
| ចេះដើរ | ១០-២០ខែ | ខែទី២០ |
| ចេះនិយាយពាក្យ ២-៣ម៉ាត់ | ១៦-៣០ខែ | ឆ្នាំទី៣ |
| ចេះញុំាបាយ-ទឹក និងប្រាប់ឈ្មោះខ្លួនឯង | ២-៣ឆ្នាំ | ឆ្នាំទី៤ |
| ចេះចៀសវាងគ្រោះថ្នាក់ងាយៗនិងប្រាប់ចង់ជុះនោម | ៣-៤ឆ្នាំ | ឆ្នាំទី៤ |
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០០៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០០៦
Leave a Reply