អនាម័យ និងបរិស្ថាន ជារឿងមួយសំខាន់ណាស់ក្នុងការរស់់នៅ។ នៅបណ្ដាប្រទេសរីកចម្រើនជឿនលឿននានា គេយល់ឃើញថា បញ្ហាអនាម័យជាមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្ដ្រមួយ ដែលនិយាយអំពីការថែទាំសុខភាព លើកកម្ពស់សុខភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅ តាមរយៈការធ្វើអនាម័យនេះ។ យ៉ាងណាម៉ិញ វិស័យទេសចរណ៍ ជាវិស័យមួយដែលត្រូវការជាចាំបាច់នូវការធ្វើអនាម័យជាចម្បងដែរ។
អនាម័យ និងបរិស្ថានជះឥទ្ធិពលដូចម្ដេចខ្លះ ដល់វិស័យទេសចរណ៍?
បើតាមប្រសាសន៍របស់លោក អ៊ុក វណ្ណា បណ្ឌិតគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចទេសចរណ៍ នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិកម្ពុជា បានលើកឡើងថា បញ្ហា អនាម័យនៅប្រទេសកម្ពុជា នៅពុំទាន់មានលក្ខណៈត្រឹមត្រូវនៅឡើយទេ។ ដោយសារការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅមានកម្រិតទាប ជាក់ស្ដែងនៅតាម សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ ភោជនីយដ្ឋានខ្លះ ទាំងការរៀបចំសម្អាតអនាម័យ ទាំងឯកសណ្ឋានរបស់បុគ្គលិក ទាំងបន្ទប់ទឹកក្ដី ទាំងបន្ទប់ដាំស្លក្ដី ពុំទាន់មានការរៀបចំ ត្រឹមត្រូវទៅតាមលក្ខណៈស្ដង់ដានៅឡើយទេ។
ដើម្បីចូលរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍ ផ្ទះសំណាក់ សណ្ឋាគារ និងភោជនីយដ្ឋាន ត្រូវគិតអំពីការរៀបចំគ្រប់គ្រងទៅលើសម្រាម កាកសំណល់ដែលប៉ះពាល់បរិស្ថានស្នាក់នៅ ឱ្យមានរបៀបរៀបរយល្អ។ កាកសំណល់ដែលចោលពាសវាលពាសកាលនៅតាមតំបន់ទេសចរណ៍ វាជាបច្ច័យអាក្រក់មួយធ្វើ ឱ្យមនុស្ស សារធាតុដី និងព្រៃឈើនៅទីនោះ កើតមានជម្ងឺផ្សេងៗ ដោយសារការពុលបរិយាកាស និងការបង្កពីមេរោគគ្រប់ប្រភេទ។ ចំពោះបន្ទប់ស្នាក់នៅរបស់ ភ្ញៀវក្នុងសណ្ឋាគារ បើសិនជាយើងមិនបានរៀបចំខាងផ្នែកសម្លេង ក្លិន ឬការរៀបចំម៉ាស៊ីនត្រជាក់ឱ្យបានទៅតាមស្ដង់ដាអន្ដរជាតិទេ (មានន័យថាសីតុណ្ហភាពខាង ក្រៅប៉ុន្មាន ឱ្យស៊ីនឹងសីតុណ្ហភាពខាងក្នុង) វាអាចបង្កឱ្យមានជម្ងឺច្រើនណាស់ ដូចជាជម្ងឺថ្លើម ជម្ងឺផ្លូវដង្ហើម ជម្ងឺក្រពះពោះវៀនជាដើម នេះជាបញ្ហាដែលគេទើបតែ ស្រាវជ្រាវរកឃើញ។ អនាម័យមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដូច្នេះសូមឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាបណ្ដាក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ ផ្ទះសំណាក់ និងសណ្ឋាគារទាំងឡាយ គួរតែ សហការណ៍ជាមួយមន្ទីរ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដូចជាក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងទេសចរណ៍ ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងកសិកម្មជាដើម ដើម្បីធ្វើការការពារ។
អត្ថប្រយោជន៍នៃអនាម័យ និងបរិស្ថាន លើវិស័យទេសចរណ៍
នៅពេលដែលតំបន់ទេសចរណ៍មានការការពារអនាម័យបរិស្ថានបានត្រឹមត្រូវ យើងអាចកាត់បន្ថយការនាំចូលគ្រឿងបរិភោគទាំងឡាយពីប្រទេសដ៏ទៃ បាន។ យើងបង្កើនគុណភាពអាហារផ្លែឈើ និងសាច់ឱ្យមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ។ ការបង្កើននេះ ត្រូវគិតផងដែរដល់ការការពារបរិស្ថានអនាម័យក្នុងការដាំដុះ ឱ្យ មានលក្ខណៈស្ដង់ដា។ ការធ្វើបែបនេះ ធ្វើឱ្យចំណូលភ្ញៀវទេសចរណ៍កាន់តែខ្ពស់។ លើសពីនេះទៅទៀត ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ទេសចណ៍មានការកើនឡើង រឹតតែប្រសើរ ចំណែកភ្ញៀវទេសចរណ៍ក៏កាន់តែច្រើនប្រៀបដូចពាក្យចាស់បុរាណលោកថា “ ទឹកត្រជាក់ត្រីកុំ ” យ៉ាងដូច្នោះដែរ។
ការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍តាមរយៈការការពារអនាម័យបរិស្ថាននេះ វាផ្ដល់ឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនខ្លាំង ទាំងសេដ្ឋកិច្ចប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់ ក៏ ដូចជាសេដ្ឋកិច្ចរបស់រដ្ឋដែរ។ បើប្រជាពលរដ្ឋយើងធ្វើអនាម័យ រក្សាបាននូវបរិស្ថានល្អ វាធ្វើឱ្យគាត់មិនចំណាយថវិកាទៅផ្គត់ផ្គង់ និងជួសជុលនូវជីវភាពដែលរងការ ប៉ះពាល់។ មានន័យថា គាត់មិនចាំបាច់ចំណាយថវិកាក្នុងការទិញថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាលជម្ងឺរបស់កូនចៅ សត្វពាហនៈ និងថ្នាំគីមីសម្រាប់ផលដំណាំទៀតទេ។
ផ្ទុយទៅវិញ វិស័យទេសចរណ៍អាចរលាយសាបសូន្យបាន ប្រសិនបើយើងមិនរក្សាបាននូវគុណភាពអនាម័យបានល្អទេ ព្រោះថា វិស័យទេសចរណ៍ អភិវឌ្ឍន៍ទៅបាន មិនមែនពឹងផ្អែកតែទៅលើធនធានទេសចរណ៍បែបធម្មជាតិ និងបែបប្បធម៌នោះទេ គឺយើងត្រូវពឹងផ្អែកទៅលើអនាម័យបរិស្ថានជាចម្បងដែរ។ ដើម្បីប្រែក្លាយតំបន់មួយទៅជាតំបន់ស្អាតគ្មានមេរោគ ការធ្វើអនាម័យត្រូវចូលរួមពីសហគមន៍ ទាំងភ្ញៀវទេសចរណ៍ ទាំងប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅតំបន់នោះ រួមទាំងអ្នកគ្រប់គ្រងតំបន់ទេសចរណ៍ផ្ទាល់។ ប្រការមួយទៀត សណ្ឋាគារ និងភោជនីយដ្ឋាន ក៏ត្រូវគិតទៅលើការរៀបចំគ្រប់គ្រងសម្រាម ឬកាកសំណល់ឱ្យបានត្រឹម ត្រូវ។ ព្រោះថា បញ្ហាអនាម័យ និងបរិស្ថាននេះ មានសក្ដានុពលខ្លាំងណាស់ទៅលើការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍ ដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើស្រាប់។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០០២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៦
Leave a Reply